Orte
769 bis 792 von 5268 Ergebnisse
-
Eindpunt Museum Belvedere
Eindpunt Museum Belvedere
vanaf jouw locatie
-
-
De Klassieke Rederij
De Klassieke Rederij
vanaf jouw locatie
-
Dijkenbeheer met schapen
Dijkenbeheer met schapen
vanaf jouw locatie
-
De Kok en de Walvis
De Kok en de Walvis
vanaf jouw locatie
-
Súdergoabrêge Workum
Súdergoabrêge Workum
vanaf jouw locatie
-
Verfplantentuin
Verfplantentuin
vanaf jouw locatie
-
Marboei MB6
Marboei MB6
vanaf jouw locatie
-
Tjioemboeloeit– Woonhuis en opslagschuur voor kunstmest
Tjioemboeloeit– Woonhuis en opslagschuur voor kunstmest
vanaf jouw locatie
-
‘t Hof van Loeve
‘t Hof van Loeve
vanaf jouw locatie
-
The Music Box
The Music Box
vanaf jouw locatie
-
Waterwende Vakantiewoning
Waterwende Vakantiewoning
Sofort buchbar
vanaf jouw locatie
-
VVV Sneek
VVV Sneek
vanaf jouw locatie
-
de Markestee
de Markestee
Sofort buchbar
vanaf jouw locatie
-
Dolfijntje
Dolfijntje
vanaf jouw locatie
-
Psychiatrische zorg in oorlogsomstandigheden
Psychiatrische zorg in oorlogsomstandigheden
Het Psychiatrisch Ziekenhuis (de PZ) in Franeker was en is een begrip in Friesland. Tijdens de bezetting moest het, naast de achthonderd eigen patiënten, ook bewoners van twee andere instellingen onderdak bieden. De bezetters hadden hun gebouwen gevorderd. Ook andere oorlogsslachtoffers, waaronder evacués uit Limburg, werden opgevangen en verzorgd. En was de TBC-afdeling een ideale plek voor onderduikers.
In de laatste oorlogsmaanden voorzien de keukens van het ziekenhuis al die mensen, en ook nog een groot deel van de Franeker bevolking, van eten.
In 1930 is ten westen van de stad een gloednieuwe en moderne huisvesting verrezen, Groot Lankum genaamd. Het oude onderkomen in de binnenstad (het “Binnengesticht”) blijft daarnaast ook in gebruik. De behandeling van psychiatrische aandoeningen staat nog in de kinderschoenen, medicijnen zijn er nog niet. Patiënten liggen de hele dag in bed, niets te doen.
Het ziekenhuis heeft een TBC-afdeling, die vanwege het besmettingsgevaar geïsoleerd is van de rest van het gebouw. Dat maakt het een perfecte onderduikplaats, de bezetter staat niet te trappelen om daar te controleren . . .
Het is februari 1943 als de Duitsers het Psychiatrisch Ziekenhuis Vogelenzang in Bennebroek vorderen. 369 Patiënten en 100 medewerkers moeten weg en worden met treinen naar Franeker overgebracht. De Franeker patiënten uit het Binnengesticht verhuizen naar de grote zolderverdieping van het nieuwe Groot Lankum, om plaats te maken voor de gasten. De ruimte is veel te krap, maar er is geen keuze.
Als de geallieerde opmars het zuiden van Nederland bereikt, stagneert het front en is vooral de provincie Limburg een tijdlang strijdgebied. Bewoners moeten worden geëvacueerd. In januari 1945 arriveert een trein vol mensen uit Roermond en omgeving na een barre reis verzwakt en hongerig in Franeker. Voordat ze kunnen worden ondergebracht bij gastgezinnen in de omliggende dorpen, worden ze door de medewerkers van de PZ verzorgd en van eten voorzien. Zieken worden opgenomen in het toch al overvolle ziekenhuis.
Alsof het allemaal nog niet moeilijk genoeg is, komen er op 27 maart 1945 ook nog eens 528 patiënten met hun verplegers van het Psychiatrisch Ziekenhuis Dennenoord uit Zuidlaren bij. De panden daar moeten op last van de bezetters op stel en sprong worden ontruimd, want er moet een Duits noodhospitaal in worden gevestigd. De keukens van de PZ moeten alle zeilen bijzetten om de vele monden te voeden. Gelukkig is men eerder al begonnen met het verbouwen van grote hoeveelheden groenten op de terreinen en worden er veertig varkens gehouden voor de vleesbehoefte. Boeren uit de omgeving leveren aardappelen en rapen. Per dag gaat er 3600 kilo aan aardappelen doorheen.
In de allerlaatste dagen voor de bevrijding van Franeker, die uiteindelijk op 15 april plaatsvindt, komt er nog een Duitse order om de PZ te ontruimen, om plaats te maken voor gewonde Duitse soldaten. Maar zover komt het niet meer, de Canadese bevrijders zijn al in aantocht en de bezetters vertrekken halsoverkop.
Een televisiedocumentaire van Omrop Fryslân (deels Friestalig) over de PZ in oorlogstijd ziet u hier.
vanaf jouw locatie
-
-
Bistro Pinot Grou
Bistro Pinot Grou
vanaf jouw locatie
-
Kletterzentrum Noardwand
Kletterzentrum Noardwand
vanaf jouw locatie
-
Glockenstuhl von Spanga
Glockenstuhl von Spanga
vanaf jouw locatie
-
Paal 8 Hotel aan Zee
Paal 8 Hotel aan Zee
vanaf jouw locatie
-
Restaurant Ame Gijs
Restaurant Ame Gijs
vanaf jouw locatie
-
Heide Hulstreed
Heide Hulstreed
vanaf jouw locatie
-
Grote Brekken
Grote Brekken
vanaf jouw locatie
-
Jachthafen Leeuwarden
Jachthafen Leeuwarden
vanaf jouw locatie
-
Zeegraskwekerij the Fieldwork Company
Zeegraskwekerij the Fieldwork Company
vanaf jouw locatie
