Orte
529 bis 552 von 5285 Ergebnisse
-
Ald Herberch Yn e Ielaek
Ald Herberch Yn e Ielaek
vanaf jouw locatie
-
Veendijkhoeve
Veendijkhoeve
vanaf jouw locatie
-
Molen Zeldenrust Dokkum
Molen Zeldenrust Dokkum
vanaf jouw locatie
-
't Bûterhûs
't Bûterhûs
Sofort buchbar
vanaf jouw locatie
-
Prinsensteeg
Prinsensteeg
vanaf jouw locatie
-
E-bike oplaadpunt - Bed & Breakfast Rijsterbosch
E-bike oplaadpunt - Bed & Breakfast Rijsterbosch
vanaf jouw locatie
-
it Houtstek
it Houtstek
vanaf jouw locatie
-
Eetboerderij Blaauwpleats
Eetboerderij Blaauwpleats
vanaf jouw locatie
-
Nationalpark Lauwersmeer
Nationalpark Lauwersmeer
vanaf jouw locatie
-
De Pôlle eten en drinken
De Pôlle eten en drinken
vanaf jouw locatie
-
Stadtwanderung Stavoren
Stadtwanderung Stavoren
vanaf jouw locatie
-
Buitenhuis Zonneroos - Vakantiehuis Zonneroos
Buitenhuis Zonneroos - Vakantiehuis Zonneroos
Sofort buchbar
vanaf jouw locatie
-
Kleine Bredeplaats 16
Kleine Bredeplaats 16
vanaf jouw locatie
-
Slijkenburgerschans
Slijkenburgerschans
vanaf jouw locatie
-
Wierumer Aak
Wierumer Aak
vanaf jouw locatie
-
Friese sportlegendes
Friese sportlegendes
vanaf jouw locatie
-
-
Bij De Compagnons
Bij De Compagnons
vanaf jouw locatie
-
Camperplak It Fjûrlân
Camperplak It Fjûrlân
vanaf jouw locatie
-
Psychiatrische zorg in oorlogsomstandigheden
Psychiatrische zorg in oorlogsomstandigheden
Het Psychiatrisch Ziekenhuis (de PZ) in Franeker was en is een begrip in Friesland. Tijdens de bezetting moest het, naast de achthonderd eigen patiënten, ook bewoners van twee andere instellingen onderdak bieden. De bezetters hadden hun gebouwen gevorderd. Ook andere oorlogsslachtoffers, waaronder evacués uit Limburg, werden opgevangen en verzorgd. En was de TBC-afdeling een ideale plek voor onderduikers.
In de laatste oorlogsmaanden voorzien de keukens van het ziekenhuis al die mensen, en ook nog een groot deel van de Franeker bevolking, van eten.
In 1930 is ten westen van de stad een gloednieuwe en moderne huisvesting verrezen, Groot Lankum genaamd. Het oude onderkomen in de binnenstad (het “Binnengesticht”) blijft daarnaast ook in gebruik. De behandeling van psychiatrische aandoeningen staat nog in de kinderschoenen, medicijnen zijn er nog niet. Patiënten liggen de hele dag in bed, niets te doen.
Het ziekenhuis heeft een TBC-afdeling, die vanwege het besmettingsgevaar geïsoleerd is van de rest van het gebouw. Dat maakt het een perfecte onderduikplaats, de bezetter staat niet te trappelen om daar te controleren . . .
Het is februari 1943 als de Duitsers het Psychiatrisch Ziekenhuis Vogelenzang in Bennebroek vorderen. 369 Patiënten en 100 medewerkers moeten weg en worden met treinen naar Franeker overgebracht. De Franeker patiënten uit het Binnengesticht verhuizen naar de grote zolderverdieping van het nieuwe Groot Lankum, om plaats te maken voor de gasten. De ruimte is veel te krap, maar er is geen keuze.
Als de geallieerde opmars het zuiden van Nederland bereikt, stagneert het front en is vooral de provincie Limburg een tijdlang strijdgebied. Bewoners moeten worden geëvacueerd. In januari 1945 arriveert een trein vol mensen uit Roermond en omgeving na een barre reis verzwakt en hongerig in Franeker. Voordat ze kunnen worden ondergebracht bij gastgezinnen in de omliggende dorpen, worden ze door de medewerkers van de PZ verzorgd en van eten voorzien. Zieken worden opgenomen in het toch al overvolle ziekenhuis.
Alsof het allemaal nog niet moeilijk genoeg is, komen er op 27 maart 1945 ook nog eens 528 patiënten met hun verplegers van het Psychiatrisch Ziekenhuis Dennenoord uit Zuidlaren bij. De panden daar moeten op last van de bezetters op stel en sprong worden ontruimd, want er moet een Duits noodhospitaal in worden gevestigd. De keukens van de PZ moeten alle zeilen bijzetten om de vele monden te voeden. Gelukkig is men eerder al begonnen met het verbouwen van grote hoeveelheden groenten op de terreinen en worden er veertig varkens gehouden voor de vleesbehoefte. Boeren uit de omgeving leveren aardappelen en rapen. Per dag gaat er 3600 kilo aan aardappelen doorheen.
In de allerlaatste dagen voor de bevrijding van Franeker, die uiteindelijk op 15 april plaatsvindt, komt er nog een Duitse order om de PZ te ontruimen, om plaats te maken voor gewonde Duitse soldaten. Maar zover komt het niet meer, de Canadese bevrijders zijn al in aantocht en de bezetters vertrekken halsoverkop.
Een televisiedocumentaire van Omrop Fryslân (deels Friestalig) over de PZ in oorlogstijd ziet u hier.
vanaf jouw locatie
-
-
Wadloper
Wadloper
vanaf jouw locatie
-
Campingplakje
Campingplakje
vanaf jouw locatie
-
Brêgeham recreatie
Brêgeham recreatie
vanaf jouw locatie
-
Blessebrugschans
Blessebrugschans
vanaf jouw locatie
-
-
Außenzentrum Drents-Friese Wold
Außenzentrum Drents-Friese Wold
vanaf jouw locatie
