Locations
1417 to 1440 of 5485 results
-
Rest stop - Leeuwarder Forest outdoor centre
Rest stop - Leeuwarder Forest outdoor centre
from your location
-
Bed & Breakfast / Mini Camping De Salix
Bed & Breakfast / Mini Camping De Salix
from your location
-
Heempark Heeg
Heempark Heeg
from your location
-
Camping De Cuynder
Camping De Cuynder
from your location
-
Tusken de Marren - Vakantiehuis Sneekermeer 6p
Tusken de Marren - Vakantiehuis Sneekermeer 6p
Direct boekbaar
from your location
-
Bosvillarijs
Bosvillarijs
from your location
-
Yachtcharter Wetterwille - Vacance 1400 Similor
Yachtcharter Wetterwille - Vacance 1400 Similor
Direct boekbaar
from your location
-
Indoorspeelpaviljoen De Avonturij
Indoorspeelpaviljoen De Avonturij
from your location
-
E-bike oplaadpunt - RCN vakantiepark De Potten
E-bike oplaadpunt - RCN vakantiepark De Potten
from your location
-
Rozengracht 15
Rozengracht 15
from your location
-
Uit-Zeilen Nautische Evenementen
Uit-Zeilen Nautische Evenementen
from your location
-
Jorrit Bergsma in het schaatsmekka van de wereld
Jorrit Bergsma in het schaatsmekka van de wereld
from your location
-
-
Soarremoarsterpolder
Soarremoarsterpolder
from your location
-
Psychiatrische zorg in oorlogsomstandigheden
Psychiatrische zorg in oorlogsomstandigheden
Het Psychiatrisch Ziekenhuis (de PZ) in Franeker was en is een begrip in Friesland. Tijdens de bezetting moest het, naast de achthonderd eigen patiënten, ook bewoners van twee andere instellingen onderdak bieden. De bezetters hadden hun gebouwen gevorderd. Ook andere oorlogsslachtoffers, waaronder evacués uit Limburg, werden opgevangen en verzorgd. En was de TBC-afdeling een ideale plek voor onderduikers.
In de laatste oorlogsmaanden voorzien de keukens van het ziekenhuis al die mensen, en ook nog een groot deel van de Franeker bevolking, van eten.
In 1930 is ten westen van de stad een gloednieuwe en moderne huisvesting verrezen, Groot Lankum genaamd. Het oude onderkomen in de binnenstad (het “Binnengesticht”) blijft daarnaast ook in gebruik. De behandeling van psychiatrische aandoeningen staat nog in de kinderschoenen, medicijnen zijn er nog niet. Patiënten liggen de hele dag in bed, niets te doen.
Het ziekenhuis heeft een TBC-afdeling, die vanwege het besmettingsgevaar geïsoleerd is van de rest van het gebouw. Dat maakt het een perfecte onderduikplaats, de bezetter staat niet te trappelen om daar te controleren . . .
Het is februari 1943 als de Duitsers het Psychiatrisch Ziekenhuis Vogelenzang in Bennebroek vorderen. 369 Patiënten en 100 medewerkers moeten weg en worden met treinen naar Franeker overgebracht. De Franeker patiënten uit het Binnengesticht verhuizen naar de grote zolderverdieping van het nieuwe Groot Lankum, om plaats te maken voor de gasten. De ruimte is veel te krap, maar er is geen keuze.
Als de geallieerde opmars het zuiden van Nederland bereikt, stagneert het front en is vooral de provincie Limburg een tijdlang strijdgebied. Bewoners moeten worden geëvacueerd. In januari 1945 arriveert een trein vol mensen uit Roermond en omgeving na een barre reis verzwakt en hongerig in Franeker. Voordat ze kunnen worden ondergebracht bij gastgezinnen in de omliggende dorpen, worden ze door de medewerkers van de PZ verzorgd en van eten voorzien. Zieken worden opgenomen in het toch al overvolle ziekenhuis.
Alsof het allemaal nog niet moeilijk genoeg is, komen er op 27 maart 1945 ook nog eens 528 patiënten met hun verplegers van het Psychiatrisch Ziekenhuis Dennenoord uit Zuidlaren bij. De panden daar moeten op last van de bezetters op stel en sprong worden ontruimd, want er moet een Duits noodhospitaal in worden gevestigd. De keukens van de PZ moeten alle zeilen bijzetten om de vele monden te voeden. Gelukkig is men eerder al begonnen met het verbouwen van grote hoeveelheden groenten op de terreinen en worden er veertig varkens gehouden voor de vleesbehoefte. Boeren uit de omgeving leveren aardappelen en rapen. Per dag gaat er 3600 kilo aan aardappelen doorheen.
In de allerlaatste dagen voor de bevrijding van Franeker, die uiteindelijk op 15 april plaatsvindt, komt er nog een Duitse order om de PZ te ontruimen, om plaats te maken voor gewonde Duitse soldaten. Maar zover komt het niet meer, de Canadese bevrijders zijn al in aantocht en de bezetters vertrekken halsoverkop.
Een televisiedocumentaire van Omrop Fryslân (deels Friestalig) over de PZ in oorlogstijd ziet u hier.
from your location
-
-
Terschellinger duinvallei en Watermunt
Terschellinger duinvallei en Watermunt
from your location
-
Molen Windlust
Molen Windlust
from your location
-
Terherne
Terherne
from your location
-
Maallust, Kaaslust en Piepers & Paupers
Maallust, Kaaslust en Piepers & Paupers
from your location
-
Blazerhaven
Blazerhaven
from your location
-
Ryptsjerksterpolder - Uitzichtplateau
Ryptsjerksterpolder - Uitzichtplateau
from your location
-
Noard 165
Noard 165
from your location
-
De Bras
De Bras
from your location
-
Bosbad Appelscha
Bosbad Appelscha
from your location
-
Yachtcharter Leeuwarden
Yachtcharter Leeuwarden
from your location
