Monnikenburenmolen / Nijhuizumermolen
Nijhuizum
Spinnekopmolen vlakbij Nijhuizum en wordt ingezet als poldermolen.
Neem alvast een kijkje
-
-
Deze spinnekopmolen uit de 18e eeuw staat zowel bekend als de Nijhuizumermolen als de Monnikenburenmolen. De rietgedekte ondertoren is uniek voor een spinnekopmolen. De molen was tot circa 1935 in gebruik als windmolen. Daarna werd er een dieselmotor geplaatst. De molen wordt nu door vrijwillige molenaars draaiende gehouden en is meestal op zaterdag te bezoeken. Als de molen draait, ben je welkom om een kijkje in en rondom de molen te nemen.
De molen zou na een lange periode van verval bijna gesloopt worden, maar mede door de Molenstichting Súdwest-Fryslân werd de molen opnieuw opgebouwd en gerestaureerd om zo nog vele jaren mee te kunnen. De molen is aangewezen als rijksmonument en heeft van het provincieel waterschap de status van reservegemaal gekregen om bij het uitval van het gewone gemaal toch de polder te kunnen leegmalen.
-
Mevrouw de Molenaar
Mevrouw de Molenaar
Ambachtelijk brood met liefde en respect gemaakt. Ieder weekend bakt Mevrouw de Molenaar aan de Elfstedenroute ambachtelijk brood op bestelling. In een samenspel tussen molen en wind maalt zij met zingende stenen het lokale graan.
WitmarsumMolen of Gemaal, Bedrijf te bezoeken, Streekproducten, Workshop
Molen of Gemaal
-
Gemaal Echten
Gemaal Echten
Het Gemaal ligt aan de zuidoever van het Tjeukemeer, aan het wandel- en fietspad over de dijk, een unieke locatie aan het water met uitzicht over het hele Tjeukemeer.
EchtenBezienswaardigheid, Molen of Gemaal
Bezienswaardigheid
-
De Vrouwbuurtstermolen
De Vrouwbuurtstermolen
De laatste historische molen op Het Bildt, gelegen op een prachtige locatie aan de 11-steden vaarroute. Iedere zaterdagmiddag, bij voldoende wind, is de molen in bedrijf en te bezichtigen.
VrouwenparochieMolen of Gemaal, Streekproducten
Molen of Gemaal
-
Molen Doris Mooltsje
Molen Doris Mooltsje
Het gerestaureerde Doris Mooltsje is een pronkstuk in het landschap. De molen is de oudste spinnenkopmolen in Friesland en vanwege de schitterende ligging van deze prachtige molen is het een erg geliefde locatie voor huwelijksreportages.
Oudega SWFMolen of Gemaal
Molen of Gemaal
-
Boonweg: gras en schapen
Boonweg: gras en schapenBoonweg: gras en schapen
(beluister hier het audioverhaal)
Het is bijna niet voor te stellen dat de zee deze dijk kan verslaan. Toch was er in de laatste veertig jaar een keer of acht serieuze dijkbewaking nodig. Rinus en Sander Dorst van Zeedefensie zijn dan ook altijd voorbereid. Hier in de werkplaats hangen de zaklampen aan de muur, de portofoons staan aan de lader en ligt het draaiboek op tafel. Voor het geval dát.
Vader en zoon Dorst liggen er niet wakker van, ze weten namelijk precies hoe de dijk erbij ligt. Elke week inspecteren ze de 25 kilometer dijk tussen Harlingen en Nieuwebildtzijl. En elke dag zijn ze hier sowieso te vinden, voor onderhoud en beheer. Zo gooien ze bijvoorbeeld kuilen dicht die door honden zijn gegraven en vangen ze ongeveer 150 mollen per jaar in hun klemmen.
Is dat nou echt nodig? Ja, want gangen, gaten en kuilen kunnen de dijk behoorlijk verzwakken. Ook is de grasmat superbelangrijk om de bovenlaag sterk te houden, hiervoor wordt een mengsel van zes soorten diepwortelend gras gebruikt. Als 80% van een vierkante meter grasmat ook daadwerkelijk uit grassprietjes bestaat, zijn de mannen dik tevreden.
Het gras wordt onderhouden door de schapen die je tussen april en oktober op de dijk ziet grazen. Met hun 'gouden voetjes' trappen ze de grond precies genoeg in en zorgen ze zo voor de ideale stevigheid. Vroeger graasden er ook wel koeien, maar hun hoeven deden meer kwaad dan goed.
De droogte van de laatste zomers baart wel eens zorgen. Schapen hebben soms nauwelijks genoeg te eten en enkele dijkvakken moesten opnieuw ingezaaid worden. Ook zette het waterschap voor het eerst een egger in, een machine die onkruid uit het gras haalt.
Andere soorten grassen en kruiden op de dijk zouden trouwens best een idee zijn, maar of dat veilig is? De proefvakken die je onderweg zag, laten vooralsnog zien dat de combinatie van schapen en gras het beste is voor de stevigheid van de dijk.
Aan de 'achterkant' van de dijk vind je geen gras maar asfalt, met daaronder steen en zand. In de jaren negentig bleek het asfalt zo zwak dat uit voorzorg breuksteen en grond bij de werkplaats is neergelegd. Je weet immers maar nooit. Intussen wordt er ook een proef gedaan met innovatieve asfaltbekleding.
Ingesproken door:
De van oorsprong Friese Esther Kokmeijer is kunstenares, ontdekker, designer and fotograaf. Ze woont tegenwoordig in Rotterdam, maar werkt overal ter wereld.
Esther werkt met Joop Mulder aan een serie projecten waarmee ze met korenbloemen verhalen over water zichtbaar wil maken. Een zee van bloemen, een terp omringd door water, een dijkdoorbraak en Holwerd aan zee, zichtbaar gemaakt met miljoenen bloeiende Korenbloemen. “Inspirerend hoe Joop zo begaan was met het prachtig Waddengebied. Hoe hij verhalen over dit bijzondere landschap tot leven wist te brengen en zich inzette om intieme ontmoetingen te creëren met dit landschap.”
Dit verhaal is onderdeel van de route Gemalen Verhalen van Sense of PlaceHet is bijna niet voor te stellen dat de zee deze dijk kan verslaan. Toch was er in de laatste veertig jaar een keer of acht serieuze dijkbewaking nodig.
Sint JacobiparochieMolen of Gemaal, Extra info
Molen of Gemaal
-
Molen De Bird
Molen De Bird
Deze molen bevindt zich op het eiland De Burd nabij de Friese plaats Grou, in Nationaal Park De Alde Feanen. Het is een poldermolen die de polder drooghoudt.
GrouMolen of Gemaal
Molen of Gemaal
-
Poldermolen De Puollen
Poldermolen De Puollen
Het Moundersplak. Een verdraait mooi rustpunt. Bedien jezelf in de koffiekamer van de Molenaar en geniet van het landelijke uitzicht. Bezoek molen De Puollen (als deze draait) en naastgelegen vogelhut.
DronrijpMolen of Gemaal
Molen of Gemaal
-
Nieuwe Noordergemaal
Nieuwe Noordergemaal
Bij het natuurgebied de Petgatten, in De Veenhoop staat hier het nieuw Noordergemaal. Het gemaal uit 1973 verouderde en moest daarom worden vervangen. Het nieuwe gemaal heeft iets bijzonders, het is namelijk gebaseerd op een Friese kapschuur.
VeenhoopMolen of Gemaal
Molen of Gemaal
-
De Borgmolen
De Borgmolen
De Borgmolen werd in 1895 gebouwd ter bemaling van de voormalige polder De Nije Borgkrite. Vanaf 1954 was hij niet meer maalvaardig. Als gevolg van he...
GrouMolen of Gemaal
Molen of Gemaal
-
Korenmolen 'De Volharding'
Korenmolen 'De Volharding'
Yme Kuiper kocht ooit in 1862 korenmolen 'De Volharding'. Verder was deze molen ooit een logeerplek van Domela.
HeerenveenMolen of Gemaal, Monument
Molen of Gemaal
