Water in Friesland: Vriend & Vijand

Wind in je haren, hete wangen van de zon en een handje opsteken naar al je voorbijgangers. Bootjesmensen kunnen er geen genoeg van krijgen. Begrijpelijk, want dat gevoel van vrijheid is verslavend. Maar het is niet de enige vorm van wetterwille (waterpret). Kitesurfers halen hun hart op bij Workum of het Mirnser Klif. Surfers trekken naar de Waddeneilanden en zwemmers kunnen heerlijk recreëren bij de strandjes langs de kustlijn. Kanoën is het leukst in natuurgebieden zoals de Alde Feanen, terwijl suppers vanaf een supboard door de steden kunnen suppen.

Want als je land voor de heflt onder zeeniveau ligt, dan kan je maar beter vrienden worden met het water.

Als je aan water denkt in Friesland mogen de Skûtsjes niet ontbreken. Skûtsjes zijn grote houten, eeuwenoude schepen die vroeger hét transportmiddel van Friesland waren. De platbodems werden volgeladen met turf of mest om de handelswaar tot aan de boerderijen te kunnen brengen.  Tegenwoordig kent het grote publiek de historische gevaartes vooral van de skûtsjewedstrijden, waarbij de schepen rakelings langs elkaar scheren om de eer van de snelste. Deze wedstrijden zijn die tot ver in de vorige eeuw te herleiden en werden door jaarmarkten en kroegbazen georganiseerd wanneer de schippers weinig werk hadden. Zo konden ze toch bôle op de plank krijgen. 

De zee geeft en de zee neemt. Zo zeggen ze dat aan de dijk. Friesland bestaat namelijk niet alleen voor de helft uit water, het voert ook constant de strijd tegen de stijgende nattigheid. We gebruiken daarvoor verschillende soorten dijken, kweldergebieden die we vol laten lopen om akkers droog te houden, of molens die het water van de ene sloot in de andere pompen. Zelfs het UNESCO Werelderfgoed Dr. I. F. Woudagemaal, de oudste nog werkende stoomgemaal ter wereld, draagt nog altijd zijn steentje bij om droge voeten te houden in de provincie. Geen wonder dat Friesland de plek is van European Capital of Water Technology; we hebben we er zoveel mee te maken dat we er álles van weten en je ons echt wel droge-voeten-experts mag noemen.