Ga naar inhoud

Swalkroute Fochteloo

(29 km)

Fochteloo is een van de vroegst bewoonde gebieden van Noord-Nederland. Al voor onze jaartelling was er bewoning. Aan het fietspad bij de Tachtig Bunder werden in de jaren dertig grondsporen van een nederzetting uit de prehistorie ontdekt.

Rond 1850 waren door het inzakken van het veen en de verbeterde afwatering, restanten van een prehistorisch oerwoud aan het licht gekomen. Door het opdringen van het veen en harde stormen moet dit oerbos eeuwen geleden geveld zijn. De betekenis van de naam Fochteloo is daarom waarschijnlijk “vochtig bos”.

De afgelopen eeuwen heeft de mens grote invloed gehad op het gebied. Er was sprake van ontbossing, ontginning en verkaveling. De oudste nog zichtbare ontginningsmethode is die van de esgronden. Hier werd schapenmest met heideplaggen vermengd en verspreid over de gezamenlijke akkers. Door de bemesting werden de essen in de loop van de eeuwen opgehoogd.

In…

Fochteloo is een van de vroegst bewoonde gebieden van Noord-Nederland. Al voor onze jaartelling was er bewoning. Aan het fietspad bij de Tachtig Bunder werden in de jaren dertig grondsporen van een nederzetting uit de prehistorie ontdekt.

Rond 1850 waren door het inzakken van het veen en de verbeterde afwatering, restanten van een prehistorisch oerwoud aan het licht gekomen. Door het opdringen van het veen en harde stormen moet dit oerbos eeuwen geleden geveld zijn. De betekenis van de naam Fochteloo is daarom waarschijnlijk “vochtig bos”.

De afgelopen eeuwen heeft de mens grote invloed gehad op het gebied. Er was sprake van ontbossing, ontginning en verkaveling. De oudste nog zichtbare ontginningsmethode is die van de esgronden. Hier werd schapenmest met heideplaggen vermengd en verspreid over de gezamenlijke akkers. Door de bemesting werden de essen in de loop van de eeuwen opgehoogd.

In de jaren zeventig is het landschap hier sterk veranderd: grootschaligheid van de boerenbedrijven, ruilverkaveling en verdere ontginning van het hoogveengebied waren daar de oorzaak van. Gelukkig is er direct veel aan herbeplanting en verfraaiing van het landschap gedaan, waardoor het gebied de moeite meer dan waard is gebleven.

Toegankelijkheid
Tussen knooppunt 76 en 78 gaat de route over een zeer smal schelpenpad. Een alternatief voor dit traject is, om na knooppunt 76 rechtdoor te fietsen op de Rolpaal tot je linksaf kan de Dominee Germsweg op. Sla rechtsaf ter hoogte van het bruggetje de Haulerweg op. 

Dit ga je zien

58

Startpunt:

Fietsknooppunt 58
Fochteloo
Navigeer naar startpunt

Het Kleine Veen

Teruggegeven aan de natuur Hoogveen wordt ónder water gevormd, maar bóven de grondwaterspiegel. Het bestaat vrijwel uitsluitend uit de resten van veenmos (Sphagnum), dat dikke kussens vormt en regenwater vasthoudt, waardoor d...

Het Kleine Veen

Fochteloërveen - Kijkscherm

hoogveen

Fochteloërveen - Kijkscherm
62

Fochteloërveen

Deze schijnbare savanne ligt op de grens van Friesland en Drenthe. Het is een van de laatste hoogveengebieden in West-Europa. De aanwezige kraanvogels geven het gebied een exotische aanblik.

Fochteloërveen

Vogelkijkhut Fochterloërveen

Vogelkijkhut Fochterloërveen

Turfstrooiselfabriek en Vuurwerkfabriek

Ongeveer 3000 jaar geleden werd het klimaat in Nederland vochtiger. Hierdoor en door de lage ligging in het landschap kwam hoogveengroei op gang. De veenturven waren een belangrijke brandstof. Er was toen sprake van kleinschalige turfwinning. In de...

Turfstrooiselfabriek en Vuurwerkfabriek
60
76
78

Nationaal Gevangenismuseum

Nationaal Gevangenismuseum te Veenhuizen, waar de historie van het vroegere gevangeniswezen van de Rijks monumentale 19e-eeuwse Strafkolonie van de Maatschappij van Weldadigheid, onder leiding van generaal Joh. van de Bosch, verrassend helder in bee...

Nationaal Gevangenismuseum
63
64

De Fochtel

Sinds 2010 is dit stuk ingericht voor de natuur en onderdeel van het Fochteloërveen. Een belangrijke buffer voor het overgebleven hoogveen.

De Fochtel

Fochteloërveen - Ravenswoud - De 7 - Uitkijktoren

Fraaie uitkijktoren in een bijzonder veengebied.

Fochteloërveen - Ravenswoud - De 7 - Uitkijktoren
66
75

Ravenswoud

Ravenswoud

Veenarbeiderswoning

Rond 1910-1914 werden er door de woningbouw-vereniging in Ravenswoud veel goedkope woningen gebouwd ten behoeve van de veenarbeiders die hun werk in de directe omgeving hadden. Velen trokken met het werk mee en kwamen dus oorspronkelijk van...

Veenarbeiderswoning

Panorama Tachtig bunder

U staat hier aan het einde van het Singelfietspad, de Kleine Singel. Dit fietspad ligt op een “zaan”, een zandrug in het hoogveen. In de bocht van dit fietspad hier even terug, staat een informatiepaneel waar over de wetenschappelijke vondst...

Panorama Tachtig bunder
77

Mardiek, De Pôlle

De Pôlle Van oudsher tot aan ver in de 19e eeuw was Fochteloo een lintvormig landbouwdorp met veertien boerenplaatsen. De oudste (1656-1932) stond op Et Goortien als een Hallehuis aan het huidige Noordeinde ten zuiden van kam...

Mardiek, De Pôlle

Saksische boerderij

De Saksische boerderijen in Fochteloo hadden duidelijk een Drents kenmerk: een rechte nok van voor tot achter. Van oorsprong is het een langgerekt, driebeukig gebouw met de deel in het midden (zie rechter foto) en de stallen aan weerszijden....

Saksische boerderij

Kerkhof Fochteloo met klokkenstoel

Vroeger stond op het hoogste gedeelte van dit kerkhof een kerkje waarvan de contouren zijn gemarkeerd. Nu rest er alleen een kerkhof met een klokkenstoel. 

Kerkhof Fochteloo met klokkenstoel

Het Korhoen van Anne Woudwijk

Fochteloo kreeg als laatste van de dertien dorpen in de gemeente een kunstwerk. Het is ook het laatste granieten kunstwerk dat Anne Woudwijk (Drachten, 1952) maakte. Tijdens de onthulling op 14 november 1997 werd gesproken over de begrippen ontroeri...

Het Korhoen van Anne Woudwijk

De Vogel Ryd

IJstijd In lang vervlogen tijden, ver vóór de eerste bewoning en het oerbos, toen de laatste ijstijd zich terugtrok, bleef een grote onbewoonbare woestijn van keileem achter. De sterke wind had vrij spel en zette zand af op d...

De Vogel Ryd
58

Eindpunt:

Fietsknooppunt 58
Fochteloo
Navigeer naar eindpunt

  • 58
  • 62
  • 60
  • 76
  • 78
  • 63
  • 64
  • 66
  • 75
  • 77
  • 58

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief.

Je ontvangt elke maand inspiratie, unieke tips en winacties van Visit Friesland.