Sudergemaal
Nij Beets
Het Sudergemaal is een poldergemaal dat aan de Turfroute ligt. In 1924 werd het Sudergemaal gebouwd, als een van de eerste elektrische gemalen in Friesland. Het is nu onderdeel van Openluchtmuseum It Damshûs
Neem alvast een kijkje
- Open popup met vergrote afbeelding Sudergemaal
- Open popup met vergrote afbeelding Nij Beets Sudergemaal
- Open popup met vergrote afbeelding Gemaal
Het Sudergemaal is een poldergemaal ten zuiden van Nij Beets, het ligt direct aan de Turfroute vaarroute. In 1924 werd het Sudergemaal gebouwd, als een van de eerste elektrische gemalen in Friesland. Het Sudergemaal verkeert nog in nagenoeg originele staat.
Het gemaal is tegenwoordig vooral een museum, maar ook een kunstgalerie. Het gebouw is vanwege de cultuurhistorische waarde een rijksmonument, het maakt nu deel uit van Openluchtmuseum It Damshûs.
Het museum staat iets verderop aan de rand van het dorp Nij Beets en laat alle facetten van het leven uit de tijd van de turfwinning zien. Van een armoedig turfmakershuisje tot de winkel annex kroeg van de veenbaas.
Bij het gemaal kun je de boot aanleggen en naar Nij Beets wandelen.
- Afstand tot jouw locatie:
Routes in de buurt
Bekijk alles-
Akkrum - Nij Beets | Koningspad XL: etappe 8
Akkrum - Nij Beets | Koningspad XL: etappe 8(19.0 km)Akkrum -
Tusken de Boarn en de Deelen | Fietsroute
Tusken de Boarn en de Deelen | Fietsroute(64.5 km)Aldeboarn
Vergelijkbare plaatsen
Bekijk alles-
Molen de (Greate) Klaver Bolsward
Molen de (Greate) Klaver BolswardDeze molen aan de rand van het industrieterrein in Bolsward was vroeger onderdeel van het Bolswarder Weeshuis.
Bolsward -
‘t Anker (voormalige Gereformeerde Kerk) Oosthem
‘t Anker (voormalige Gereformeerde Kerk) OosthemHemelsbreed honderd meter van de Johanneskerk vind je in Oosthem nog een godshuis: de Gereformeerde Kerk (tegenwoordig ‘t Anker) uit 1897. Zo fors als de eerste uitviel, zo klein en bescheiden is deze kerk.
Oosthem -
Salviuskerk Dronryp
Salviuskerk DronrypDe Salviuskerk (d'Alde Wite = de oude witte) Naast de ingang bevindt zich een memoriesteen ter nagedachtenis van Eise Eisinga. De fronton boven de oostingang heeft drie beelden van de deugden, zoals Caritas.
Dronryp -
Ried: bodemdaling
Je kunt de inhoud niet bekijken omdat je nog geen cookies hebt geaccepteerd. Klik op de knop hieronder om de cookies alsnog te accepteren.
Cookies handmatig instellen
Ried: bodemdaling
(beluister hier het audioverhaal)
Met het blote oog is het moeilijk te zien, maar de bodem van deze omgeving ligt laag. Op sommige plekken, zoals hier bij het dorpje Ried, gaat het om een paar centimeter, maar er zijn in de buurt kommen die wel 30 centimeter lager liggen dan twintig jaar geleden.
Die bodemdaling is een belangrijke reden dat er een nieuw gemaal komt, dat het witte gemaal dat je verderop aan de Rie ziet liggen zal vervangen. Zowel de oude als de nieuwe kunnen 140 kubieke meter water per minuut naar hoger gelegen gebieden afvoeren bij hoge waterstanden. Ook doet het gemaal dienst bij stortbuien, die steeds vaker voorkomen.
Het gemaal, dat hier in de jaren zeventig van de vorig eeuw kwam, heet ‘De Mieden’. Een toepasselijke naam, want dit Friese woord betekent een laaggelegen land aan de rand van het dorp, land dat alleen gebruikt kon worden om van gras hooi te maken en aan het vee te geven.
Een jaar of vijf geleden bleek renovatie van het gemaal nodig, maar dat bleek lastig, omdat de vijzels diep genoeg moeten zijn als de bodem nog verder zakt. Daarom besloot Wetterskip Fryslân om een hele nieuwe te laten maken, die ook op verdere bodemdaling is berekend.
Hoe het komt dat de bodem is gedaald? Zout- en gaswinning. Vanaf 2004 is op een handvol locaties hier in de omgeving namelijk gas uit de bodem gewonnen. Toen bleek dat de bodem meer daalde dan was verwacht, is daarmee gestopt. Bij Tzummarum en Sexbierum is lange tijd zout uit de bodem gehaald, maar nu wordt overgestapt op winning uit de bodem van de Waddenzee. De bedrijven die de stoffen winnen, Vermillion en Frisia Zout, betalen mee aan gemalen als deze om de waterhuishouding te regelen.
Ingesproken door:
Beeldend kunstenaar Rob Sweere zit al sinds 1989 in het vak. Hij werkt met permanente monumentale installaties in de publieke ruimte en maakt tijdelijke installaties voor tentoonstellingen en festivals. Wereldwijd werkt Rob met groepen mensen.
Zo heeft hij Joop Mulder leren kennen tijdens Oerol. “Joop dacht op een schaal waarop ik zelf ook graag denk, maar die in de visie van anderen niet of weinig voorkomt. Samen met Joop kon je echt tot de max denken. Hij was niet bang en gaf vertrouwen. Jammer dat velen in onze omgeving niet zo onbevangen durven te dromen en ervoor te gaan. Ik zal Joop missen als dromer en als reisgenoot in deze maatschappij.”
Dit verhaal is onderdeel van de route Gemalen Verhalen van Sense of PlaceHet gemaal, dat hier in de jaren zeventig van de vorig eeuw kwam, heet ‘De Mieden’. Een toepasselijke naam, want dit Friese woord betekent een laaggelegen land aan de rand van het dorp.
Ried -
Galerie Offingawier
Galerie OffingawierGalerie Offingawier is de thuisbasis van de Friese kunstschilder Gert-Jan Veenstra. Hier exposeert hij twee keer per jaar landschappen, stadsgezichten en maritiem werk.
Offingawier -
Monument voor toekomstig geluk
Monument voor toekomstig gelukIn 2018 werd er bij de Tjaardaflats in Drachten een grote kleurrijke raket geplaatst. Het beeld staat symbool voor de vooruitgang in de jaren '60...
Drachten -
Entree Blije
Entree BlijeHet terpdorp Blije, met de buurtschappen Farebuorren en Boate- buorren, ontstond enkele eeuwen voor onze jaartelling op een kwelderwal. De naam ‘Blitha’ komt voor in de levensbeschrij- ving van de abt Fredericus van Hallum.
Blije -
Papegaaienbuurt Drachten
Papegaaienbuurt DrachtenDe woningen in deze markante buurt hangen de avant-garde beweging de Stijl aan, aangezet door de bekende Nederlandse kunstenaar Theo van Doesburg en de Drachtster gebroeders Rinsema. Gebruik van primaire kleuren en strakke lijnen bepalen het beeld.
Drachten -
Beelden Hein Mader bij Centrum voor Prentkunst
Beelden Hein Mader bij Centrum voor PrentkunstBij het Centrum voor Prentkunst van de Stichting Nobilis zijn er drie buitenbeelden en acht binnenbeelden van de Oostenrijkse kunstenaar Hein Mader te...
Fochteloo -
Klokkenstoel Mirns
Klokkenstoel MirnsOp de begraafplaats in Mirns staat een klokkenstoel met schilddak. In 1943 ging de oude klokkenstoel verloren door een neerstortende Amerikaanse bommenwerper. De vliegtuigbemanning kwam hierbij om het leven. In 1953 werd een nieuwe klokkenstoel gebouwd.
Mirns