Stadsverhaal Bolsward
Bolsward is een stad met veel kerken: klassiek, modern, katholiek, protestant. Maar een van de kerken is qua uiterlijk het meest bijzonder: de Broerekerk. Deze kerk, eeuwen geleden gebouwd als kloosterkerk van de Minderbroeders, is het oudste monument van Bolsward. Tegenwoordig is het een indrukwekkende ruïne, want het imposante gebouw brandde in de jaren tachtig volledig af. Nu staan de muren nog overeind, beschermd door een glazen dak. Het was deze bijzondere plek die kunstenaar Johan Creten de inspiratie gaf voor de fontein die hij voor Bolsward ontwierp: een reusachtige vleermuis, die als een waterspuwer met open vleugels het plein beschermt.
Een dierenarts, een slager, een wereldwinkel en een naaiatelier delen het plein met omwonenden. Een rijtje auto’s verraadt dat het druk is bij de dierenarts, maar verder is het rustig op het plein, waar enkele bomen en bankjes te vinden zijn. Conchita de Groot (45) is vandaag aan het werk in haar atelier, maar heeft wel even tijd om in de zon te zitten en met buurvrouw Rieky Hofstetter (77) te kletsen over hun mooie woon- en werkplek. Voor Conchita zijn veel van de verhalen nog nieuw, want ze heeft haar atelier hier pas sinds een paar maanden. Dat treft, want Rieky weet alles van de fontein. “Ik kijk vanuit mijn raam zo op het plein uit, dus ik heb het allemaal mooi kunnen volgen.”
“ Als ik erlangs loop aai ik hem áltijd even over zijn kop. Wordt ‘ie nog mooier van. ”
Buurvrouwen Rieky en Conchitta
Wat vinden jullie van de fontein?
“Nou, ik wil wel beginnen als dat mag!”, gaat Rieky van start. “Sinds ik hem zag, toen hij met een grote vrachtwagen werd gebracht, was ik meteen verliefd. Zo’n warm gevoel kreeg ik erbij. Heel gek hoor, maar echt. Hij trekt je gewoon aan, hè. Je kunt ermee spelen, erop klimmen, met het water spetteren. Als ik erlangs loop — nou ja, ik loop nu niet zoveel meer — maar áls ik er dus langsloop, dan aai ik hem altijd even over de kop. Ja, daar wordt ‘ie mooier van. Hoe meer je hem aait, hoe meer goudkleur erop komt. Als de kleinkinderen langskomen, klimmen ze er ook even op.”
Conchita: “Wat een mooi verhaal! Voor mij is het natuurlijk heel anders, want ik maakte de hele komst van de fontein niet mee. Maar als ik aankom bij mijn atelier, ja, dan is het wel het eerste wat je ziet, hè. Heb ik er iets mee? Nou, niet in de hoedanigheid als u, Rieky. Maar ik zie die interactie wel allemaal gebeuren. Ook met mijn eigen kinderen. Die klimmen er ook heel graag even op. En als de straal dan harder of zachter gaat, vinden ze dat zo leuk en spannend.”
De andere fonteinen
De dames hebben ook wel een paar andere fonteinen van het 11Fountains-project gezien. Conchita: “Ik vind het heel leuk dat ze allemaal echt totaal verschillend zijn. Die van Leeuwarden vond ik heel mooi, met die koppen. En Stavoren ook. Wat een leuk ding, mijn kinderen vonden ’m ook heel leuk.”Rieky: “Oh, mijn kleinkinderen vonden die juist niet zoveel aan.”
“Nee joh?”, zegt Conchita. “Vonden ze hem te eng misschien, met die grote bek?” Rieky haalt haar schouders op. “Ik denk dat ze er net wat te groot voor waren om hem leuk te vinden.”
Hoe was dit hier voordat de fontein er stond?
Rieky: “Nou, het was een groot parkeerterrein. En dat is wel lastig, want de parkeerplekken zijn verdwenen, maar mensen zetten de auto toch nog neer. Aanvankelijk zou de fontein hier komen,” ze wijst richting het stukje plein dat recht voor haar raam ligt, “maar daar heb ik bezwaar tegen ingediend. Uiteindelijk bleek dat hij toch hier voor de kerk kwam en ook kleiner was dan aanvankelijk bedacht.”
Conchita heeft dat ook gehoord. “Een klant vertelde mij dat hij eerst ook heel veel groter zou worden, en ook meer voor onze ramen zou komen te staan. Ik denk wel dat dit een betere plek is.”
Een bijzondere ontmoeting
Conchita loopt even naar binnen om een klant een aangepaste broek terug te geven. Intussen vertelt Rieky verder: “Nou, op 18 mei kwam die fontein dus hier. Er stonden een paar mensen, en omdat ik vanuit de woonkamer zag dat er wat gebeurde, ben ik er even heen gegaan. Zo heb ik de ontwerper, Johan Creten, ontmoet. Ja, hij kwam zelfs nog bij me koffie drinken. Voor de opening van de fontein had hij zijn hele familie meegenomen, dus die heb ik toen ook allemaal leren kennen. Leuk was dat. Sindsdien zet ik elk jaar, op 18 mei, een bos bloemen neer en dan zet ik het op Facebook. Ja echt hoor, ik vier dat nog ieder jaar. En Johan komt ook ieder jaar nog wel eens langs.”
Verhalen van toen en nu
Wanneer Conchita weer terugkomt, roept ze lachend: “Moet ik er nog wel bij komen? Want u weet echt alles over de fontein!” De dames grinniken. Rieky weet inderdaad alles. “Wist je trouwens dat er hier botten werden gevonden toen de fontein werd geplaatst?” Conchita kijkt verbaasd naar haar buurvrouw. “Ja,” zegt Rieky. “Die heb ik gezien. Er was één graf bij, dat was van een moeder met een kind. Dat was een groot skelet met een klein skelet in de armen. Nou, zulke dingen hebben ze hier aangetroffen.”
Ze zijn er even stil van. Het is een gek idee dat een plek waar eeuwen geleden mensen begraven werden en gerouwd werd om verlies, nu een plek is waar mensen met veel plezier hun kinderen of hondje op de kop van een fontein zetten. Conchita: “Er wordt hier nu best vaak wat georganiseerd: feesten, fotoshoots. Er is zo nu en dan een secondhand marktje of een expositie. En bruiloften natuurlijk!” Rieky: “Ja, en dan gaat het bruidspaar ook even op de foto met de fontein. Ja hoor, dat gebeurt hier allemaal.”
Kader
De fontein in Bolsward is een reusachtige, waterspuwende vleermuis die met zijn vleugels open voor de oude Broerekerk staat. Het is een ruim drie meter hoog bronzen beeld, met in zijn rug een uitgehakt trappetje. Je ziet dat het ontwerp vanuit de losse pols is gemaakt, want her en der zijn vegen te zien waar je een kwast of een hand in herkent. Ook heeft ontwerper Johan Creten (België) zijn eigen naam en een gedicht in het werk geschreven.
De vleermuis staat symbool voor zowel duistere krachten als juist een positieve, reddende kracht. Denk aan Batman of de beschermende waterspuwers die op grote kathedralen staan om demonen op afstand te houden. Zo beschermt de Vleermuis van Bolsward op zijn eigen manier de bijzondere Broerekerk.
Bekijk ook
-
Alle stadsverhalen
Elke stad heeft een fontein. Maar achter elke fontein schuilt ook een verhaal. Niet alleen van de kunstenaar, maar vooral van de mensen die er dagelijks langs lopen, werken of even stilstaan.
-
Stadsgezichten
Iedere Friese stad heeft iets eigens. Wie de tijd neemt om haar te leren kennen en de verhalen eigen te maken, ontdekt de stad pas echt. De stad vol verhalen krijgt een gezicht. Een stadsgezicht.
-
De fonteinen
Mist, ijs, stoom, zeewater... Iedere stad een eigen verhaal. Bekijk de elf fonteinen zelf tijdens jouw Elfstedentocht. Prima mogelijk zonder ijs.
-
Wandelroutes
Een 11fountains wandelroute is een korte route die je in een middagje kunt doen, daarom kun je de stad rustig ontdekken. Dwaal tijdens je route eens af naar de highlights langs de routes.