Het Tripgemaal
Gersloot
Het Tripgemaal is ingericht door Thom Mercuur (1940-2016) stichter van Museum Belvedère. Het gemaal is opgedragen aan kunst, veenarbeiders en Domela.
Het Tripgemaal is ingericht door Thom Mercuur (1940-2016) stichter van Museum Belvedère. Het gemaal is opgedragen aan kunst, veenarbeiders en Domela.
Het Trip-GEMAAL uit 1876 vormt samen met de bijbehorende machinistenwoning een complex. In 1875 werden plannen en voorbereidingen gemaakt voor de inpoldering van de polders van het Zesde en Zevende Veendistrict, thans onderdeel van het waterschap Boarnferd, met een totale oppervlakte van 3828 ha. Het stroomkanaal werd gegraven door bestaande wijken te verbreden en op het talud van de polderdijk werd een stoomvijzelgemaal gebouwd naar ontwerp van de architecten W.C. en K. de Wit uit Amsterdam en in een Ambachtelijk-traditionele bouwtrant uitgevoerd door Berend Jelles Overwijk uit De Knipe. Het gemaal verving drie van de negen poldermolens. De bemalingscapaciteit en de krachtbron werden diverse malen gewijzigd: in 1905, in 1906, in 1926 en het laatst in 1932. Toen is ook de werkplaats geheel gewijzigd door de inpandige installatie van een transformator. De zuiggasmotor werd vervangen door een elektrische installatie: daaraan herinnert een gedenksteen in de pomphal. Het gemaal bestaat uit twee geschakelde maar ten opzichte van elkaar verspringende bouwvolumes die voorheen verschillende functies bevatten: de bemalingsinrichting en de werkplaats. De bemalingsinrichting is het grote hoofdvolume, de werkplaats had een ondergeschikte functie: deze lijkt aangebouwd en is kleiner van proporties. Het gemaal is vernoemd naar de familie Trip die drie generaties lang de machinisten van het gemaal waren. Het gemaal is in 1996 uitgebreid aan de zuidoostzijde met een haaks op het gemaal geprojecteerd bouwvolume. Bij deze gelegenheid zijn in het achterste dakschild twee dakkapellen aangebracht. De nieuwbouw, de buiten de bescherming van rijkswege valt, is met het gemaal verbonden middels een doorbraak ter plaatse van een raam. Voor de realisering van de uitbreiding is de kolk marginaal versmald. Het gemaal is buiten werking en is in de jaren 1989-1990 gerestaureerd.
- Elke maandag gesloten
- Elke dinsdag gesloten
- Elke woensdag gesloten
- Elke donderdag gesloten
- Elke vrijdag gesloten
- Elke zaterdag gesloten
- Elke zondag 13.00 - 18.00 uur
- Iedere zondag geopend van 13.00-18.00 en op afspraak
- Afstand tot jouw locatie:
Routes in de buurt
-
Fietsrondje De Veenhoop - Beetsterzwaag - Drachten
Fietsrondje De Veenhoop - Beetsterzwaag - Drachten(74.4 km)De Veenhoop -
Fietsroute midden Friesland: Akkrum, Heerenveen, De Deelen
Fietsroute midden Friesland: Akkrum, Heerenveen, De Deelen(40.0 km)Akkrum -
Het Andere Friesland: Heerenveen- De Deelen - Oranjewoud
Het Andere Friesland: Heerenveen- De Deelen - Oranjewoud(50.5 km)Heerenveen -
Haskerdijken - Aldeboarn | SUP- en kanoroute
Haskerdijken - Aldeboarn | SUP- en kanoroute(12.5 km)Haskerdijken
Vergelijkbare plaatsen
Bekijk alles-
Museum Martena
Museum MartenaIn Museum Martena komt het verleden tot leven. Je neemt een kijkje in het leven van oud-bewoners, bekende Franekers, geleerde vrouwen (Anna Maria van Schurman) en de Academie van Franeker. Je mag kijken, voelen, ruiken, horen en proeven.
Franeker -
Dokkumer Bolwerken
Dokkumer BolwerkenDe beroemde bolwerken van Dokkum. Deze stadswallen vormden jaren geleden als verdedigingslinie voor de stad. Op zes punten bevinden zich bastions. Vanaf deze bolwerken heb je een prachtig uitzicht over de stad én de bijbehorende natuur.
Dokkum -
Badhuus / Uitkijktoren
Badhuus / UitkijktorenHet Badhuus aan de Willemshaven in Harlingen is een staaltje sprankelende architectuur die toch perfect past bij de ruige, nautische omgeving. En behalve sanitaire voorzieningen voor de haven, biedt het gebouw ook een uniek uitzicht over de Waddenzee.
Harlingen -
Kerkmuseum Jannum
Kerkmuseum JannumWil je in Middeleeuwse sferen komen? Bezoek dan het bijzondere kerkje op de terp van Jannum. Het lijkt wel of de tijd hier heel lang heeft stilgestaan.
Jannum -
Aylvapoldermolen Burgwerd
Aylvapoldermolen BurgwerdDeze poldermolen is om 1846 gebouwd en in 2000 herbouwd.
Burgwerd -
11fountains Dokkum
11fountains DokkumDe IJsfontein is een speelbal van de elementen en geen dag hetzelfde. IJs tekent patronen op de koperen huid van de sculptuur. De mate waarin de fontein ijslagen vormt of niet, is afhankelijk van de zon, luchtvochtigheid, temperatuur, wind en neerslag.
Dokkum -
Sint Gertrudiskerk Baard
Sint Gertrudiskerk BaardHet kerkgebouw is in de loop der eeuwen enkele malen op dezelfde plaats herbouwd. Er is ook ruimte voor liturgische activiteiten. Daarnaast is ze in gebruik voor muzieklessen, koorrepetities, concerten en als expositieruimte.
baard -
Reitdiepsluis
ReitdiepsluisDe Reitdiepsluis met sluismeesterswoning is eveneens een rijksmonument. In 1877 werd het Reitdiep tussen Zoutkamp en de Nittershoek afgesloten met een provinciale dijk met daarin de provinciale sluis.
Zoutkamp -
Ried: bodemdaling
Je kunt de inhoud niet bekijken omdat je nog geen cookies hebt geaccepteerd. Klik op de knop hieronder om de cookies alsnog te accepteren.
Cookies handmatig instellen
Ried: bodemdaling
(beluister hier het audioverhaal)
Met het blote oog is het moeilijk te zien, maar de bodem van deze omgeving ligt laag. Op sommige plekken, zoals hier bij het dorpje Ried, gaat het om een paar centimeter, maar er zijn in de buurt kommen die wel 30 centimeter lager liggen dan twintig jaar geleden.
Die bodemdaling is een belangrijke reden dat er een nieuw gemaal komt, dat het witte gemaal dat je verderop aan de Rie ziet liggen zal vervangen. Zowel de oude als de nieuwe kunnen 140 kubieke meter water per minuut naar hoger gelegen gebieden afvoeren bij hoge waterstanden. Ook doet het gemaal dienst bij stortbuien, die steeds vaker voorkomen.
Het gemaal, dat hier in de jaren zeventig van de vorig eeuw kwam, heet ‘De Mieden’. Een toepasselijke naam, want dit Friese woord betekent een laaggelegen land aan de rand van het dorp, land dat alleen gebruikt kon worden om van gras hooi te maken en aan het vee te geven.
Een jaar of vijf geleden bleek renovatie van het gemaal nodig, maar dat bleek lastig, omdat de vijzels diep genoeg moeten zijn als de bodem nog verder zakt. Daarom besloot Wetterskip Fryslân om een hele nieuwe te laten maken, die ook op verdere bodemdaling is berekend.
Hoe het komt dat de bodem is gedaald? Zout- en gaswinning. Vanaf 2004 is op een handvol locaties hier in de omgeving namelijk gas uit de bodem gewonnen. Toen bleek dat de bodem meer daalde dan was verwacht, is daarmee gestopt. Bij Tzummarum en Sexbierum is lange tijd zout uit de bodem gehaald, maar nu wordt overgestapt op winning uit de bodem van de Waddenzee. De bedrijven die de stoffen winnen, Vermillion en Frisia Zout, betalen mee aan gemalen als deze om de waterhuishouding te regelen.
Ingesproken door:
Beeldend kunstenaar Rob Sweere zit al sinds 1989 in het vak. Hij werkt met permanente monumentale installaties in de publieke ruimte en maakt tijdelijke installaties voor tentoonstellingen en festivals. Wereldwijd werkt Rob met groepen mensen.
Zo heeft hij Joop Mulder leren kennen tijdens Oerol. “Joop dacht op een schaal waarop ik zelf ook graag denk, maar die in de visie van anderen niet of weinig voorkomt. Samen met Joop kon je echt tot de max denken. Hij was niet bang en gaf vertrouwen. Jammer dat velen in onze omgeving niet zo onbevangen durven te dromen en ervoor te gaan. Ik zal Joop missen als dromer en als reisgenoot in deze maatschappij.”
Dit verhaal is onderdeel van de route Gemalen Verhalen van Sense of PlaceHet gemaal, dat hier in de jaren zeventig van de vorig eeuw kwam, heet ‘De Mieden’. Een toepasselijke naam, want dit Friese woord betekent een laaggelegen land aan de rand van het dorp.
Ried -
Hempenserpoldermolen
HempenserpoldermolenDe Hempenserpoldermolen is in 1863 tussen Leeuwarden en Wergea gebouwd als achtkante poldermolen, gedekt met riet.
Wergea