Sudergemaal
Nij Beets
Het Sudergemaal is een poldergemaal dat aan de Turfroute ligt. In 1924 werd het Sudergemaal gebouwd, als een van de eerste elektrische gemalen in Friesland. Het is nu onderdeel van Openluchtmuseum It Damshûs
Neem alvast een kijkje
- Open popup met vergrote afbeelding Sudergemaal
- Open popup met vergrote afbeelding Nij Beets Sudergemaal
- Open popup met vergrote afbeelding Gemaal
Het Sudergemaal is een poldergemaal ten zuiden van Nij Beets, het ligt direct aan de Turfroute vaarroute. In 1924 werd het Sudergemaal gebouwd, als een van de eerste elektrische gemalen in Friesland. Het Sudergemaal verkeert nog in nagenoeg originele staat.
Het gemaal is tegenwoordig vooral een museum, maar ook een kunstgalerie. Het gebouw is vanwege de cultuurhistorische waarde een rijksmonument, het maakt nu deel uit van Openluchtmuseum It Damshûs.
Het museum staat iets verderop aan de rand van het dorp Nij Beets en laat alle facetten van het leven uit de tijd van de turfwinning zien. Van een armoedig turfmakershuisje tot de winkel annex kroeg van de veenbaas.
Bij het gemaal kun je de boot aanleggen en naar Nij Beets wandelen.
- Afstand tot jouw locatie:
Routes in de buurt
-
Tusken de Boarn en de Deelen | Fietsroute
Tusken de Boarn en de Deelen | Fietsroute(64.5 km)Aldeboarn -
Akkrum - Nij Beets | Koningspad XL: etappe 8
Akkrum - Nij Beets | Koningspad XL: etappe 8(19.0 km)Akkrum
Vergelijkbare plaatsen
Bekijk alles-
Aldtsjerkstermûne
AldtsjerkstermûneDe molen die in 1864 is opgericht door een groep boeren uit de buurt is van het type Grondzeiler. Door de gedrongen bouw scheren de draaiende wieken o...
Aldtsjerk -
Galerie Lauswolt
Galerie LauswoltGalerie Lauswolt toont hedendaagse kunst, zowel figuratief als abstract. De galerie mag gebruik maken van de KunstKoop van het Mondriaan Fonds en is lid van de Nederlandse Galerie Associatie. Er worden minimaal 7 exposities per jaar georganiseerd en ...
Olterterp -
Poldermolen De Rentmeester
Poldermolen De RentmeesterDeze in 1833 gebouwde monniksmolen is in 1981/1982 verplaatst uit de voormalige Noorderpolder bij Dronrijp en meteen opgebouwd en gerestaureerd op het erf van de in 1969 afgebrande poldermolen van de Zuidoosterpolder.
Menaam -
Galerie Kawoosh
Galerie KawooshIn de galerie en het atelier van Sattar Kawoosh zie je schilderijen met het thema liefde, waarin Jugendstil met oosterse invloed samenkomen. Openingstijden: op afspraak.
Drachten -
De Heining: klimaatverandering
Je kunt de inhoud niet bekijken omdat je nog geen cookies hebt geaccepteerd. Klik op de knop hieronder om de cookies alsnog te accepteren.
Cookies handmatig instellen
De Heining: klimaatverandering
(beluister hier het audioverhaal)
O, zo vervelend als je net op de fiets zit: een stortbui. Een extreme plensbui van meer dan 60 mm per etmaal is bovendien best zorgelijk. De waterbeheerders liggen er wel eens wakker van. Hoe moeten de Friese gemalen zoveel water in korte tijd afvoeren? En hoe moet dat in de toekomst, nu zware buien door klimaatverandering steeds vaker voorkomen?
De Heining, dit gemaal dat opvallend genoeg ín de dijk is gebouwd, helpt daarbij. Dat gebeurt alleen als het waterpeil in de Friese boezem, dat is het aan elkaar verbonden stelsel van vaarten en meren, te hoog staat. Deze vijzels kunnen dan 250 kubieke meter water per minuut naar zee pompen.
Het is een mooie assistentie voor de gemalen aan het IJsselmeer, maar de capaciteit is ook weer niet overweldigend als je vergelijkt met die gemalen in Lemmer en Stavoren, en zelfs niet met de gemalen Zwarte Haan en Roptazijl, die de polders hier verderop aan de kust drooghouden.
De Heining is dan ook onderdeel van een groter plan. Het is een uiting van een nieuwe manier van denken over waterbeheersing, een interne 'klimaatverandering' zou je kunnen zeggen. Meer meebewegen mét de natuur en het water in plaats van tegen de natuur en het water strijden. Dat is best spannend, want we hebben duizend jaar dijken gebouwd om ons tegen het geweld van de zee te beschermen.
En hoe doe je dat dan, anders naar waterbeheersing kijken? Door ruimte te maken voor extra waterberging in het binnenland bijvoorbeeld, zoals je hier kunt zien aan de brede vaarten, die natuurvriendelijke oevers hebben gekregen. En doordat het zeewater vrij spel heeft in een kweldergebied hoogt deze vanzelf door slib op. Over een paar jaar ontstaat hier dan al een natuurlijke buffer tegen de stijgende zeespiegel, als een golfbreker voor de dijk.
Het gemaal is ook een verbinding tussen zoet en zout water. Dit is goed voor trekvissen die 24 uur per dag door het gemaal kunnen zwemmen, maar ook voor kwelderplanten en wadvogels in het unieke buitendijkse kwelderlandschap.
Ingesproken door:
Samen met de andere leden van kunstenaarscollectief Observatorium werkt Ruud Reutelingsperger al jaren aan kunst in de openbare ruimte. Hierbij richt het collectief zich op het veranderende landschap en hoe het de nieuwsgierigheid kan prikkelen naar de wereld om ons heen.Ruud en zijn collega’s kennen Joop Mulder al sinds jaar en dag. “Joop en wij delen dezelfde passie; het landschap en de verhalen van mensen. We maakten wilde plannen, spraken bijzondere mensen en vooral van het buitendijkse gebied werden we lyrisch; kwelders en dobben die wij nog niet kenden. Hoe mooi zou het zijn als de mensen weer zelf land kunnen gaan maken, als bewoners hun relatie met het buitendijkse zelf nieuw leven in kunnen blazen en in samenwerking met kunstenaars ook de taal van de verbeelding gaan spreken; riepen wij hardop tegen de wind in naar elkaar.” Deze dynamische samenwerking leidde tot een drietal concrete projectvoorstellen; Terp van de Takomst, De Kromme Horne en de Golf van Termunterzijl. “Samen met Joop predikten we de slogan; Eerst geloven, dan zien.”
Dit verhaal is onderdeel van de route Gemalen Verhalen van Sense of Place
O, zo vervelend als je net op de fiets zit: een stortbui. Een extreme plensbui van meer dan 60 mm per etmaal is bovendien best zorgelijk. De waterbeheerders liggen er wel eens wakker van.
Marrum -
Poldermolen Terpzigt
Poldermolen TerpzigtDe molen werd in 1981 gerestaureerd en is officieel op 27 mei 1981 met een rondmaal-circuit weer in werking gesteld. De molen is de kleinste spinnenkop van Fryslân. Op afspraak te bezichtigen.
Marssum -
Ooievaarsdorp 'De Graverij'
Ooievaarsdorp 'De Graverij'Bij Akmarijp vindt u het Ooievaarsdorp De Graverij, een plekje waar de vogelbescherming met succes ooievaars een (zomer)huis biedt.
Akmarijp -
Het vrouwtje van Stavoren
Het vrouwtje van StavorenDe bloeiende en groeiende handelsstad Stavoren kwam vanaf de 15e eeuw steeds verder in verval. Deze periode wordt verteld in het volksverhaal het Vrouwtje van Stavoren. In de sage komen alle aspecten van Stavoren als handelsstad naar voren.
Stavoren -
Klokkenstoel Greonterp
Klokkenstoel GreonterpDe klokkentoren van Greonterp is in 1822 gebouwd en bestaat uit een vierkanten stenen onderbouw met daarop een piramidevormige houten bovenbouw met klankborden en daarop een spitsje. Vergelijkbare klokhuizen staan in Hinnaard en Hartwerd.
Greonterp -
De Friese Waterlinie
De Friese WaterlinieIn Oldeberkoop maak je kennis met de schansen van de Friese waterlinie: versterkingen in het landschap die kort na 1580 werden opgeworpen om de vijand te keren met behulp van water.
Oldeberkoop