Veenbaaswoning
Appelscha
De ‘Gezamenlijke Compagnons van de Opsterlandsche en Ooststellingwerfsche Veenen en Vaerten’ traden niet zelf op als verveners. In het algemeen verkochten zij het aanwezige veen aan particuliere ondernemers, de verveners. Zij behielden zelf de ondergrond...
Neem alvast een kijkje
De ‘Gezamenlijke Compagnons van de Opsterlandsche en Ooststellingwerfsche Veenen en Vaerten’ traden niet zelf op als verveners. In het algemeen verkochten zij het aanwezige veen aan particuliere ondernemers, de verveners. Zij behielden zelf de ondergrond in eigendom, die dan later werd verpacht of verkocht. De verveners die vanaf ca. 1830 aan de Vaart gingen wonen, kwamen uit de al langer be-staande veenkoloniën in Opsterland en Oost-stellingwerf.
Eén van de belangrijkste verveners in Appelscha was Alle Wytzes van der Sluis (1813–1900), die zich hier omstreeks 1835 vestigde. Zijn naam leeft voort in de Alle Wijtzesweg.
Van de ruim 200 percelen veen die tot midden 19e eeuw door de Compagnons werden verkocht was het aandeel van de familie Van der Sluis bijna 50%! Vanaf het begin had de familie Van der Sluis in Appelscha dan ook de grootste turfproductie. Na 1840 steeg de productie van turf hier sterk, waarbij het grootste aandeel ook weer voor rekening van Van der Sluis kwam.
De oorspronkelijke woning, type boerderij met woonhuis waarachter een grote schuur, heeft in de loop van de tijd verschillende verbouwingen ondergaan. Aan de rechterzijde van de woning was het winkeltje aangebouwd. De veenarbeiders werden verplicht om hier hun boodschappen, levensmiddelen, kleding e.d. te kopen. Dit wordt gedwongen winkelnering genoemd. Soms werd het loon in goederen uitbetaald. De arbeider moest dan genoegen nemen met wat de veenbaas op dat moment kwijt wilde.
- Afstand tot jouw locatie:
Routes in de buurt
-
Historische wandel-/fietsroute RAAF-dorpen
Historische wandel-/fietsroute RAAF-dorpen(65.0 km)Appelscha -
Fietsroute uitkijktorens Zuidoost Friesland
Fietsroute uitkijktorens Zuidoost Friesland(100.0 km)Ravenswoud -
Westervelde - Appelscha | Stellingenpad: etappe 12
Westervelde - Appelscha | Stellingenpad: etappe 12(25.2 km)Westervelde -
Roadtrip Wereldreis door Het Andere Friesland
Roadtrip Wereldreis door Het Andere Friesland(68.0 km)Elsloo
Vergelijkbare plaatsen
Bekijk alles-
6. Stationsplein
6. StationspleinHet station van Harlingen wordt in gebruik genomen op 14 oktober 1863. De eerste spoorlijn door Friesland is heel belangrijk voor de ontsluiting van de haven van Harlingen en de aansluiting op het Europese treinnetwerk.
Harlingen -
Veenarbeiderswoning
VeenarbeiderswoningRond 1910-1914 werden er door de woningbouw-vereniging in Ravenswoud veel goedkope woningen gebouwd ten behoeve van de veenarbeiders die hun werk in d...
Ravenswoud -
Vogels
VogelsIn de Tjerk Hiddes de Vriesstraat staat het beeld ‘Vogels’ uit 1981. Verschillende stalen platen zijn met elkaar verbonden om het kunstwerk tot één geheel te krijgen.
Harlingen -
Houwinksreed
HouwinksreedHier waren vroeger hooilanden, die vaak te nat waren om te beweiden en ’s winters onder water stonden.
Sumar -
7. Havens en Zeekering
7. Havens en ZeekeringHarlingen is altijd een magneet geweest voor wie houdt van wind en water. Maar wie achter de dijk woont, houdt wél zijn voeten graag droog.
Harlingen -
2. Zoutsloot
2. ZoutslootDe buurt Zoutsloot wordt eind 16de eeuw aangelegd. De naam herinnert aan de zoutindustrie die eeuwenlang belangrijk is voor Harlingen.
Harlingen -
Voormalig varkensmarkt
Voormalig varkensmarktWolvega was vroeger bekend om zijn varkensmarkt die al in de tweede helft van de 19de eeuw werd gehouden. Sinds begin van de 20e eeuw was de markt op...
Wolvega -
Kiesrechtbijeenkomst bij Het Meer
Kiesrechtbijeenkomst bij Het MeerIn 1890 vond er een bijeenkomst plaats bij Het Meer in Heerenveen. De belangstelling was groot, er kwamen toen 15.000 mensen vanuit het land naar de bijeenkomst. Landarbeider Imke Klaver had Domela horen spreken. Maar was Domela die dag wel aanwezig?
Heerenveen -
Oranjewoud (Oranjewâld)
Oranjewoud (Oranjewâld)Statige landhuizen en stijlvolle lanen herinneren aan de tijd dat de Oranje Nassaus in dit dorp verbleven.
Oranjewoud -
Kruiwagen met turf
Kruiwagen met turfIn de kademuur van de Drachtstervaart is een kunstwerk te bezichtigen die doet herinneren aan vervlogen tijden. Kruiwagen met turf is een beeld van Ro...
Drachten