De Greidhoeke | Fietsroute

Wolkom yn De Greidhoek! 

Deze route leidt je door het groene hart van Friesland, genaamd De Greidhoeke (De Greidhoek). Gelegen tussen de steden Leeuwarden, Sneek, Bolsward, Franeker en Harlingen.

De naam ‘Greidhoek’ komt van het woord ‘greide’, dat is Fries voor grasland op klei. Het is het overblijfsel van een oude zee die hier vroeger stroomde en daardoor een aantrekkelijk gebied voor weidevogels zoals de Grutto, Kievit en Tureluur.

Tijdens deze route fiets je door het weidelandschap, ontdek je prachtige vergezichten en kom je langs Friese (terp)dorpjes met mooie kerken, oude kroegen, kaatsvelden en bezienswaardigheden. Onderweg kom je verschillende streekproducten tegen en kun je afstappen voor een bakje koffie. 

De route is aangegeven met fietsknooppunten, maar is ook mooi voor de wandelaar. Dit kan je dan in meerdere dagen wandelen. Bekijk hier de tips voor overnachtingsmogelijkheden. De start is in Wommels, maar in principe kun je overal op de route starten, wat voor jou maar het best uitkomt.

Wommels
Ieder jaar wordt in Wommels de Freulepartij gekaatst. Dit is een hoogtepunt op de kalender van het dorp. Je kunt Museum it Tsiispakhuis bezoeken, gevestigd in een historisch kaaspakhuis. Aan de hand van oude zuivelwerktuigen, kaasplanken met ‘kaas’ op de kaaszolder en historische filmbeelden word je meegenomen naar de tijd van het boter- en kaasmaken op de boerderij en van de eerste melkfabrieken. 

Skrok
Skrok is een weidevogelgebied waar je het oude, kruidenrijke greppeltjesland nog volop terug ziet. De natte graslanden vol bloemen en insecten bieden in het voorjaar een perfecte broedplaats aan talloze weidevogels. Vanuit de vogelkijkhut kun je het allemaal bekijken. Wijk iets af van het knooppuntennetwerk om bij de vogelkijkhut te komen.

Easterein
Het volgende dorp dat je tegenkomt is Easterein (Oosterend). Opvallend is de Martinikerk,een in de 14e eeuw gebouwde kerk, gelegen op een omgrachte ophoging. Er is in het midden van de 11e eeuw een tufstenen voorganger gebouwd.

Reahûs  
De geschiedenis van Reahûs (Roodhuis) hangt nauw samen met de geschiedenis van de Rooms Katholieke parochie en de Reformatie. Het dorp is in de 17de eeuw als gehucht bij Oosterend ontstaan na de Reformatie. In die tijd was het Katholieken verboden hun geloof openbaar te praktiseren. Dus namen de gelovigen in 1709 hun toevlucht tot een schuilkerk, een woning aan de Slypstervaart. Op de Oude Pôle. Nadat dit schuilkerkje was omgevormd tot een kerkgebouw met rode dakpannen, werd dit het Rode Huis genoemd. Pas eind 19de eeuw, toen het de Rooms Katholieke kerk weer toegestaan werd om kerken te bouwen, is de huidige neo-gotische kerk Sint Martinus verrezen (1892) en werden rond deze kerk diverse huizen gebouwd.

Boazum
In de Sint Martinuskerk in Boazum (Bozum) is bij een restauratie een bijzondere fresco ontdekt. De uit de 12e eeuw stammende kerk vertoont een afbeelding van een baardloze Jezus. Zeer bijzonder. De kerk zelf is één van de oudste Romaanse kerken in Friesland.

Via het jaagpad fiets je langs het water van de Zwette (Snekertrekvaart) richting de volgende bestemming. Benieuwd waarom dit jaagpaden genoemd worden? Ontdek het hier.

De Dille Easterwierrum (Oosterwierum)
Vroeger stond hier Logement De Dille. Gelegen aan de Zwette (vaart tussen Sneek en Leeuwarden). Dit is de officiële Elfstedentochtroute. Van het logement van vroeger is alleen de stal overgebleven. Dat is nu woonhuis. In de tuin is een theetuin, theehuis en minicamping. Wolkom op de Dille! 

Wiuwert
Met ongeveer 300 inwoners is Wiuwert een klein terpdorp dat bekend staat om de eeuwenoude mummiekelder, gebouwd in 1609 onder de Nicolaaskerk. Je kunt de eeuwenoude mummies bezoeken onder leiding van een gids die je het interessante verhaal vertelt. 

Wijk na Wiuwert iets af van het fietsknooppuntennetwerk. Van Wiuwert naar Mantgum, kom je langs de afslag naar Britswerd waar Farsk gelegen is.

Bij de afslag naar Mantgum, Jeth, is Greidelan, een boerderij met eigen gemaakte zuivel en ijs, wat wordt verkocht, vanuit de oude molkenkelder.

Op Skillaard is een toren met een kerkhof. Hier vind je graven van Canadeese soldaten die zijn omgekomen in de Tweede Wereld oorlog in de buurt van Mantgum toen hun vliegtuig werd neergeschoten. De propellor daarvan ligt bij het informatiebord bij de ingang van het kerkhof.

Mantgum
Mantgum heeft zijn oorsprong op een terp aan de Westelijke oever van de Middelzee, waarvan een gedeelte later is afgegraven. Via de Seerp van Galema, met prachtige statige huizen, ga je richting Jorwert.

Jorwert
“Hoe God verdween uit Jorwert” het boek geschreven door Geert Mak, brengt menigeen naar Jorwert (Jorwerd), om dit dorp met eigen ogen te bekijken.

Weidum
Weidum is een echt kaatsdorp. In de kom van het dorp bevindt zich een sfeervol kaatsveld waar ieder jaar de eerste kaatspartij van de Kaatsbond wordt georganiseerd. Voordat je het dorp, richting Bears, uitgaat, kun je nog even rechtsaf gaan voor een bezoek aan hotel en restaurant Weidumerhout.

Bears
Al vanuit de verte kun je de luchtspiegeling zien, van de vroegere Uniastate. Gelegen in Bears (Beers). In de kerk is een bezoekerscentrum, waar je alle informatie daarover kunt krijgen. In de zomer zijn er ook wisselende exposities.

Jellum
Jellum is een dorp in de gemeente Leeuwarden, gelegen ten zuidwesten van de stad Leeuwarden tussen Boksum en Weidum, langs de Hegedyk, die vroeger diende als dijk van de Middelzee.

Hilaard
Je fietst door het dorpje Hilaard. Dit dorp is oorspronkelijk ontstaan op een terp. Je komt hier langs boederijwinkel Tsiis en Sa.

Via het jaagpad langs de Bolswardertrekvaart (vaarverbinding tussen Bolsward en Leeuwarden) kom je in het volgende dorpen. Je volgt het jaagpad helemaal door tot aan de eindbestemming in Wommels.

Baard
Je fietst langs het dorpje Baard. Een smûk terpdorp in de groene greide van de de Greidhoek. Wist je dat de bewoners 'Baarder katten' worden genoemd? Het standbeeld van een kat in het midden van het dorp herinnert hier aan. Dit verklaart ook de naam van het café.

Easterlittens
In Easterlittens (Oosterlittens) vind je op het plein It Pealtsje van Easterlittens. Dit houdt de herinnering levend aan een schoenmaker uit Easterlittens, die droomde dat er op een brug in Amsterdam een goudschat voor hem lag. Het hele verhaal kun je beluisteren in de MeAR Fryslân app waar je door middel van augmented reality (AR) een andere route door de Greidhoek ontdekt.

Inkorten?
Vind je de route iets te lang? Halverwege zou je de route in kunnen korten door van Mantgum naar Baard te fietsen. Je komt dan ook langs de toegansweg van biologische boederijwinkel Op de Him.

Openingstijden horeca
Kijk voor actuele openingstijden van de horeca, die je onderweg tegenkomt, altijd van te voren op hun websites.