Waterlinie | Fietsroute
Fiets door het verdedigingsverleden van Friesland. Deze ruim 32 kilometer lange fietsroute start bij TOP Oldeberkoop en voert je langs bossen, rivieren en overblijfselen van een bijzonder militair erfgoed: de Friese Waterlinie. In de 16e en 17e eeuw werd deze linie aangelegd om Friesland te beschermen tegen vijandelijke aanvallen, met water als voornaamste verdedigingswapen.
De Friese Waterlinie: strategisch en ingenieus
Na 1580 liet Friesland een reeks schansen, stuwen en dijken aanleggen van de Zuiderzee tot aan Bakkeveen, met een aansluiting op de Groninger Waterlinie. In tijden van dreiging, zoals tijdens de Tachtigjarige Oorlog en het Rampjaar 1672, kon het omliggende land onder water worden gezet. Dit moest niet alleen Leeuwarden beschermen, maar ook de vitale handelsroute via de Zuiderzee.
Tolbrugschans: de verdwenen wachtpost aan de Tjonger
Vlak bij de rivier …
Fiets door het verdedigingsverleden van Friesland. Deze ruim 32 kilometer lange fietsroute start bij TOP Oldeberkoop en voert je langs bossen, rivieren en overblijfselen van een bijzonder militair erfgoed: de Friese Waterlinie. In de 16e en 17e eeuw werd deze linie aangelegd om Friesland te beschermen tegen vijandelijke aanvallen, met water als voornaamste verdedigingswapen.
De Friese Waterlinie: strategisch en ingenieus
Na 1580 liet Friesland een reeks schansen, stuwen en dijken aanleggen van de Zuiderzee tot aan Bakkeveen, met een aansluiting op de Groninger Waterlinie. In tijden van dreiging, zoals tijdens de Tachtigjarige Oorlog en het Rampjaar 1672, kon het omliggende land onder water worden gezet. Dit moest niet alleen Leeuwarden beschermen, maar ook de vitale handelsroute via de Zuiderzee.
Tolbrugschans: de verdwenen wachtpost aan de Tjonger
Vlak bij de rivier de Tjonger kom je langs de locatie van de vroegere Tolbrugschans, gebouwd in 1580. Deze schans lag op een strategisch oversteekpunt en werd zwaar bewaakt om vijandelijke troepen tegen te houden. De schans zelf is verdwenen, maar in het terrein zijn de hoogteverschillen nog zichtbaar. Op deze plek is nu een recreatiebedrijf gevestigd dat de naam van de schans draagt.
Bekhofschans: verborgen stervormige vesting aan de Linde
Ten zuiden van Oldeberkoop ligt de Bekhofschans. Deze indrukwekkende aarden verdedigingsstructuur uit 1582 is nog grotendeels intact. Je herkent de halfbastion-vorm met stervormige punten en restanten van de gracht. Midden in de schans staat een markante oude, dode eikenboom—volgens overlevering de beruchte 'hangboom', geplant in 1673 toen de schans werd hersteld na verwoesting door het leger van Bommen Berend. Hier sta je letterlijk op de grondwerken van een 16e-eeuwse verdedigingslinie.
Dit ga je zien
TOP Oldeberkoop
Vanaf Toeristisch Overstappunt Sloten kun je wandelend of fietsend Oldeberkoop en omgeving verkennen.

Oldeberkoop (Oldeberkeap)
Oldeberkoop is een mooi brinkdorpje met een beschermd dorpsgezicht, gelegen in Zuidoost Friesland.

Meulereed en Meulebos
Klein wandelbos op de flank van de Tsjonger Aan het einde van het pad loop je met de bocht mee naar rechts. Vervolgens wandel je heerlijk tussen de bomen door. Je kunt ervoor kiezen de eerste afslag naar rechts te nemen en door het bos naar...

Sluis I
De eerste sluis in de Turfroute, een vaarroute tussen Heerenveen en Oosterwolde. Deze vaarroute voert langs vele bruggen en sluizen, naast deze sluis staat een prachtige witte sluiswachterswoning.

Tolbrugschans
De Tolbrugschans is een verdedigingswerk dat in 1580 is gebouwd als onderdeel van de Friese Waterlinie. Momenteel is er op deze plek een recreatiebedrijf gevestigd met dezelfde naam, je ziet nog wel de hoogteverschillen in het terrein.

De Friese Waterlinie
In Oldeberkoop maak je kennis met de schansen van de Friese waterlinie: versterkingen in het landschap die kort na 1580 werden opgeworpen om de vijand te keren met behulp van water.

Delleboersterheide
De Delleboersterheide is 195 hectare groot. In dit gebied is de Catspoele te vinden, dit is een bijzonder mooi ven. De tweede belangrijke locatie is de Hoorn, dit deel van de Delleboersterheide geeft een beeld van de rivierduintjes, zoals deze vroeg...

Bekhofschans
Op een schilderachtige plek ten zuiden van het dorp Oldeberkoop - aan rivier de Linde - is de Bekhofschans te vinden. Een verdedigingswerk dat onderdeel was van de Friese waterlinie.

Lendebos
Geen optimale situatie voor natuurontwikkeling? Dat klopt, des te bijzonder dat het zich door de eeuwen heen verder heeft ontwikkeld. Dit is vooral te danken aan de leemhoudende zandgrond die het water goed vasthoudt en het opvallende hoogteverschil...

Koepelbos
Ten zuiden van Oldeberkoop ligt het Koepelbosch, het grootste parkbos in de directe omgeving. Dit bos is rond 1825 aangelegd in opdracht van grietman mr. J.A. Willinge, momenteel is het eigendom van Staatsbosbeheer.

TOP Oldeberkoop
Vanaf Toeristisch Overstappunt Sloten kun je wandelend of fietsend Oldeberkoop en omgeving verkennen.

- 39
- 95
- 93
- 91
- 40
- 38
- 22
- 18
- 18
- 36
- 36
- 30
- 28
- 26
- 39