IJlst: houtstad van Friesland
Drie kerken, twee molens, een museum, beschermd stadgezicht en een treinstation. Je hoeft dus niet op een houtje te bijten als je een dag in IJlst (Fries: Drylts) wilt vullen. En laat dat houtje nu de spil zijn van deze stad. Hier werden boomstammen tot planken verzaagd en hout bewerkt tot handige hebbedingen. Tegenwoordig kom je hier volledig tot rust en vertrek je helemaal zen naar een volgende stad.
Dit is IJlst
Hoe een rat een plank zaagt
Het is (nog) geen bestaand spreekwoord en als het bestond dan hadden de molenaars uit IJlst er het antwoord op. Als er wind is dat de wieken in beweging zet, stampen de zaagramen in het binnenste van de molen op en neer. De boomstammen die zojuist nog lekker lagen te weken in het water drijven naar binnen om er als planken weer uit te komen. ‘Gewaterd’ hout trekt namelijk minder snel krom. Het moet dan ook wel een paar jaar in de rivier liggen, in dit geval de Geeuw, een eeuwenoude vaarweg tussen IJlst en Sneek. Houtzaagmolen De Rat is een werkende molen waar je terecht kan voor een authentiek gezaagde plank en een bezoeker is welkom om de levende geschiedenis te ervaren.

Schaatsen, gereedschappen en speelgoed
Sommige voorwerpen gaan heel lang mee, zo kan het dus best dat je een houtschaaf in de gereedschapskist van je vader vindt van de fabriek Nooitgedagt die ouder is dan je vader. Of een paar oldskool schaatsen die simpelweg ‘houtjes’ worden genoemd. De fabriek die deze voorwerpen maakte is inmiddels allang verdwenen en opgegaan in een museum. Overigens maakte de fabriek later ook de metalen schaatsen zoals we die nu kennen en rolde er houten speelgoed de deur uit voordat in de jaren zeventig plastic populair wordt. Nooitgedacht dat je zoveel van hout kon maken.

Efkes oerstekke
Even oversteken: We zouden het nu best raar vinden om de weg over te steken als je even in je tuin wil zitten. Toch was dat vroeger best gewoon, misschien omdat er minder verkeer was en de weg oversteken met je kopje koffie of wasmand ook meteen een gezellig praatje met de buren was. In die wasmand zat trouwens de witte was. Op een zonnige dag legde je die op het grasveldje en de zon deed de rest, droog en spierwit haalde je de was weer op aan het einde van de dag. IJlst is de enige plek in Nederland waar de overtuinen bewaard zijn gebleven, bij de andere plekken is alleen de straatnaam nog te zien.

Zien en doen - in ijlst
Evenementen - in ijlst
Praktische informatie - over ijlst
-
VVV IJlst
Zin in IJlst maar geen idee waar te beginnen? Stap binnen bij de VVV in Houtstad IJlst. Voor stadskaarten, souvenirs of een boottocht. En meteen het museum meepakken? Doen.
-
Accommodaties in IJlst
In IJlst slaap je langs de gracht, onder een oud balkenplafond of in een stiekem luxe B&B. Klein, rustig en precies goed na een dag vol water en verhalen.
-
Horeca in IJlst
Tussen de overtuinen en langs het water vind je knusse plekjes om neer te strijken. Voor koffie met uitzicht, lunch met streekproducten of een borrel op loopafstand van de aanlegsteiger.
-
Vervoer naar IJlst
IJlst met zijn kleinschalige charme van een typisch Friese stad, ligt op korte afstand van Sneek, midden in het merengebied van Zuidwest-Fryslân. Met de auto ben je er vanaf Amsterdam in ongeveer 1 uur en 40 minuten via de Afsluitdijk.
Deze zelfde reistijd ben je kwijt als je via de route door de polder komt vanuit Utrecht. Vanuit het oosten rijd je via Zwolle en Heerenveen richting de stad, met een reistijd van ongeveer 2 uur vanaf Enschede. Ben je van plan om het met OV te komen? IJlst is goed bereikbaar met de trein (Arriva) vanaf Leeuwarden en Sneek. Plan je trip op 9292.
-
Combineren?
Vanuit IJlst slingert het water je zó naar vijf andere steden. In deze blog lees je hoe je begint tussen de overtuinen en eindigt op een terras in Sneek, Hindeloopen, Workum, Sloten of Stavoren. Per boot, sup of met een goed plan. Twee dagen, zes steden en overal water onder je voeten.
Alle elf steden - van friesland
De 11 steden
De 11 steden
Waar ter wereld zijn de steden kleiner dan dorpen? In Friesland natuurlijk. Onze steden danken de titel niet aan het formaat, maar aan hun historische betekenis. Ontdek ze alle 11!

Leeuwarden
Onze historische hoofdstad is de stad van honderd namen. Leeuwarden, Liwwadden, Ljouwert, Lintwarde: het is het ideale uitgangspunt voor onvergetelijke reis door Friesland.
Meer over Leeuwarden
Sneek
Heel eventjes mocht Sneek in de vijftiende eeuw de hoofdstad van Friesland zijn. Dankzij de winkeltjes, terrasjes en parken van historisch Sneek is het ook de rest van het jaar heerlijk vertoeven.
Meer over Sneek
IJlst
Houtstad bij uitstek. Hier werden vroeger boomstammen tot planken verzaagd en hout bewerkt tot handige hebbedingen. Tegenwoordig kom je hier volledig tot rust.
Meer over IJlst
Sloten
Welkom in de kleinste van onze elf steden: Sloten. Van strategische speler langs de waterweg van Sneek naar de Zuiderzee is het nu een mekka voor de watersporter en een knusse trekpleister.
Meer over Sloten
Stavoren
Omsingeld door het water van het IJsselmeer kan je niet om Stavoren heen. In elk geval niet zonder boot. Je waant je in Kopenhagen als je langs de haven loopt en met je hand boven je ogen uitkijkt over de zee.
Meer over Stavoren
Hindeloopen
Welkom in de stad van de Hindelooper klederdracht, beroemde schilderkunst en het Schaatsmuseum. Deze stad doet dingen graag op eigen wijze.
Meer over Hindeloopen
Workum
Workum heeft voor iedereen genoeg te bieden: van Jopie Huisman tot gezellige terrasjes, van gildebaren tot natuurwaarden. Geniet van de prachtige kunst van Jopie Huisman of maak kennis met de rijke historie.
Meer over Workum
Bolsward
Als je niet kunt kiezen tussen Franeker, Sneek en Makkum dan beland je in Bolsward. Een onontdekt pareltje ligt aan je voeten. Geniet van de monumentale gebouwen en gezellige terrasjes.
Meer over Bolsward
Franeker
Het verleden van de stad Franeker zie je terug in het centrum, met zijn monumenten en de kleine historische parels. En in het huis van een simpele wolkammer vind je het oudste, nog werkende planetarium ter wereld.
Meer over Franeker
Harlingen
Harlingen is de enige stad van Friesland waar wind en water de wet uitmaakt. Liefhebbers van een nautisch verleden ontdekken hier prachtige pakhuizen, geweldige gevels en bijzondere binnenhavens.
Meer over Harlingen
Dokkum
De meest noordelijke stad van Nederland heeft een rijke geschiedenis. Een nuchter maar hip stadje, waar je heerlijk kunt shoppen en loungen na een korte wandeling.
Meer over Dokkum
Idyllisch IJlst
Ambacht en traditie
Een van de meest opvallende bezienswaardigheden in IJlst is de houtzaagmolen 'De Rat'. Deze goed bewaard gebleven molen is nog steeds in bedrijf en toont het ambacht van het zagen van hout op traditionele wijze. Het is een unieke plek waar je terug in de tijd kunt stappen en het oude ambacht kunt ervaren.
wandelen
Het stadje heeft een gezellig en compact centrum met charmante straatjes en historische huizen. Een wandeling door IJlst biedt een oase van rust en de mogelijkheid om de authentieke sfeer te proeven.
Elfstedentocht
IJlst ligt aan de Elfstedentocht-route, waardoor het een geliefde plek is voor schaatsliefhebbers en fietsers. De nabijgelegen wateren bieden ook volop mogelijkheden voor watersportactiviteiten, zoals varen en kanoën.
cultuur
Voor kunstliefhebbers zijn er diverse galeries en ateliers te ontdekken in IJlst, waar lokale kunstenaars hun creaties tentoonstellen.